Waar staan de wettelijke regels voor de VOF, CV en maatschap?
De juridische grondslag voor de VOF en CV is te vinden in het Wetboek van Koophandel. De grondslag voor de maatschap is te vinden in Boek 7A van het Burgerlijk Wetboek.
- Waar in de wet geregeld?
- Algemene regels voor contracten
- Geen notaris of advocaat bij betrokken
- Modernisering personenvennootschappen
Waar in de wet geregeld?
De regels voor de VOF, CV en maatschap zijn op verschillende plekken in de wet geregeld. De grondslag omtrent de VOF en CV staat in het Wetboek van Koophandel, artikelen 15 en verder. De wettelijke regels omtrent de maatschap staan in de artikelen 7A:1655 en verder van het Burgerlijk Wetboek.
Voor deze rechtsvormen is in de wet niet veel geregeld. Er zijn maar een paar wetsartikelen. Voor andere rechtsvormen, zoals de BV, is bijvoorbeeld veel meer geregeld in de wet en is er vanuit de wet meer bescherming. Mede doordat een BV wordt opgericht door een notaris. Daar zit dus ook nog een extra controle. Dat betekent dus dat je zelf, voor de VOF, CV of maatschap, een goed contract moet opstellen om conflicten en vervelende situaties te voorkomen.
Algemene regels voor contracten
Omdat er maar weinig geregeld is voor de VOF, CV en maatschap val je snel terug op de algemene regels voor het contractenrecht. Die staat in Boek 3 en in Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek.
Allereerst kan je een onderscheid maken tussen dwingend en aanvullend recht. Als er sprake is van dwingend recht betekent dit, dat je er niet vanaf mag wijken. Bij aanvullend recht mag dat wel. Zoals uit de naam al blijkt is dit een aanvulling, daar mag je dus wel vanaf wijken.
In het algemene contractenrecht zijn een aantal bepalingen opgenomen waarin staat in welke gevallen je een contract kan vernietigen of zelfs nietig is. Vernietigen houdt in dat iemand er een beroep op moet doen voordat het contract kan worden vernietigd. Diegene moet aantonen dat er sprake is van zo’n grondslag. Bij nietigheid wordt er vanuit gegaan dat het contract nooit heeft bestaan.
Hier een aantal bepalingen uit de wet op grond waarvan je een contract kan vernietigen of nietig kan verklaren:
- Artikel 3:40 Burgerlijk Wetboek: Indien het sluiten van de overeenkomst of de inhoud daarvan in strijd is met de wet, goede zeden of openbare orde is de overeenkomst meestal nietig. Denk hierbij aan een overeenkomst waarin staat dat iemand iets illegaals moet doen. Deze overeenkomst is nietig.
- Artikel 3:44 Burgerlijk Wetboek: Heb je een contract gesloten maar was er sprake van bedreiging, bedrog of misbruik van omstandigheden? Dan kan je het contract vernietigen. Je moet dan aantonen dat er sprake is van een van die gevallen. Bedreiging houdt in dat iemand een ander dwingt om het contract te sluiten, terwijl dat contract voor de ander juist nadelige gevolgen heeft. Bij bedrog geeft de ene partij de andere partij opzettelijk onjuiste informatie of houdt informatie achter. Bij misbruik van omstandigheden maak de ene partij misbruik van de andere partij terwijl hij weet dat die partij het contract niet zou hebben getekend als er geen sprake was van die situatie. Hiervan is bijvoorbeeld sprake als iemand in een moeilijke situatie zit en niet in staat is om helder na te denken.
- Artikel 3:39 Burgerlijk Wetboek: Deze zal minder snel voorkomen bij de VOF, CV en maatschap. Het artikel gaat over het schenden van een vormvoorschrift. Als dat het geval is is de overeenkomst nietig. Maar omdat er zo weinig geregeld is voor die rechtsvormen zal daarvan bijna nooit sprake zijn.
- Artikel 3:34 Burgerlijk Wetboek: Als iemand een overeenkomst sluit terwijl die onder invloed is van een geestelijke stoornis, is de overeenkomst vernietigbaar. De stoornis moet de persoon wel zodanig beïnvloeden dat het invloed heeft gehad bij het sluiten van de overeenkomst. Dit is een lastig punt om aan te tonen in de praktijk.
- Artikel 3:32 Burgerlijk Wetboek: Als iemand handelingsonbekwaam is, is de overeenkomst vernietigbaar. Dat is bijvoorbeeld het geval bij minderjarige of onder curatele gestelde.
- Artikel 6:228 Burgerlijk Wetboek: Ingeval van dwaling kan de overeenkomst worden vernietigd. Er is sprake van dwaling als een partij een onjuiste voorstelling had van zaken. Dat kan het geval zijn omdat de wederpartij onjuist informatie had verstrekt, of informatie had verzwegen. Het kan ook zijn dat beide partijen dwalen.
Geen notaris of advocaat bij betrokken
Het oprichten van een VOF, CV of maatschap kun je helemaal zelf. Je hoeft niet langs de notaris en hebt geen advocaat nodig. Dit heeft voordelen omdat je veel vrijheid hebt om jouw onderneming vorm te geven en het scheelt kosten. Het nadeel is dat je minder bescherming hebt in het geval de ene partij minder verstand heeft van het oprichten van de rechtsvorm dan de andere partij. De partij met meer ervaring zou misbruik kunnen maken van de onwetendheid van de andere partij, wat risico’s met zich meebrengt.
Het voordeel van een notaris is dat die controles uitvoert en controleert of alles klopt. Dat geldt ook voor een advocaat. Die kan partijen adviseren wat de beste manier is. Nadeel is dat het veel geld kan kosten. Veel beginnende ondernemers hebben dit geld dan (nog) niet en willen daarom zo min mogelijk kosten maken.
Modernisering personenvennootschappen
In 2002 is het wetsvoorstel modernisering personenvennootschappen ingediend. Dit wetsvoorstel is in 2011 toen niet door gegaan. Later is een nieuw wetsvoorstel ingediend. Het voorstel moet het gezamenlijk ondernemen en het starten van een onderneming laagdrempeliger maken. Het doel is om ondernemerschap, flexibiliteit en innovatie te stimuleren. De ingangsdatum van de wetswijziging is nog (steeds) niet bekend. De nieuwe wet zal de grondslag gaan vormen voor de oprichting van de personenvennootschappen en deze een betere wettelijke basis bieden.