Ben je aansprakelijk bij maatschap?

• Persoonlijk aansprakelijkheid bij een maatschap
• Achtergrond
• In het kort
• Verzekeren tegen aansprakelijkheid

Persoonlijk aansprakelijkheid bij een maatschap

Een maatschap is geen rechtspersoon en heeft daarom geen rechtspersoonlijkheid. De maten in de maatschap kunnen privé aansprakelijk zijn voor schulden uit de maatschap. In een maatschap is dit redelijk complex. Of een maat aansprakelijk is, is afhankelijk van de overeengekomen prestatie. Hierin zijn 3 situaties te onderscheiden.

1. Een deelbare prestatie. Een deelbare prestatie is bijvoorbeeld een geldsom die de maatschap moet betalen. Bij een deelbare prestatie zijn de maten aansprakelijk voor gelijke delen, dus niemand voor 100%. Als de maten samen iets kopen, zoals apparatuur voor de praktijk, zijn ze voor gelijke delen aansprakelijk. Voorbeeld: als er 4 maten zijn, zijn zij alle 4 privé aansprakelijk voor 25% van de vordering. Dit is geregeld in artikelen 7A:1679 t/m 1681 Burgerlijk Wetboek.
2. Een ondeelbare prestatie. Een ondeelbare prestatie is een verplichting om een overeenkomst na te komen. Bij een ondeelbare prestatie zijn de maten wel voor het geheel aansprakelijk. Dit is het geval bij een tekortkoming in de nakoming van een overeenkomst. Voorbeeld: één van de maten gaat een overeenkomst aan met een cliënt. De maat komt deze overeenkomst niet na waardoor de cliënt schade lijdt. In dat geval zijn alle maten voor 100% privé aansprakelijk voor de vergoeding van de schade. Hoe de maten dat onderling regelen mogen ze zelf bepalen, de schuldeiser kan dan bij iedere maat verhaal halen. Dit is geregeld in artikel 7:407 lid 2 Burgerlijk Wetboek.
3. Opdracht specifiek aan één maat. Het kan ook zijn dat er één maat voor 100% aansprakelijk is. Dat is het geval als de opdracht is verleend aan deze specifieke maat met als doel dat deze maat de opdracht ging uitvoeren. Die maat moet dan ook zelf de opdracht uitvoeren. Voor tekortkomingen in die opdracht is in dat geval de specifieke maat, naast de maatschap, hoofdelijk en voor de gehele schade aansprakelijk. Dit heeft de Hoge Raad bepaald in een uitspraak.

Achtergrond

Deze wat ingewikkelde vorm van aansprakelijkheid komt voort uit het karakter van de maatschap. In een maatschap werken onafhankelijke beroepsbeoefenaren samen. Neem het voorbeeld van drie doctoren. Als een van hen een beroepsfout maakt, zijn de andere drie niet aansprakelijk. Ook de beroepsfout van de advocaat in de maatschap kan de andere maten niet worden aangerekend. Dat is trouwens anders als de overeenkomsten worden aangegaan door de maatschap, zoals vaak bij accountants het geval is.

Als de maatschap personeel in dienst neemt, zijn zowel de maatschap als de drie maten aansprakelijk. De maatschap is ook een fiscale eenheid voor de BTW en ook voor de loonbelasting. Dat wil zeggen dat voor die vorderingen de maatschap aansprakelijk is maar ook de maten. Specifiek voor fiscale schulden zijn alle maten aansprakelijk voor de gehele schuld! De positie van de maatschap bij de belastingen verschilt per soort belasting.

In het kort

Als de maten dus samen handelen zijn zij voor gelijke delen aansprakelijk. Als er sprake is van een tekortkoming in de nakoming van een overeenkomst kan de schuldeiser alle maten voor het gehele bedrag aanspreken, tenzij er kan worden aangetoond dat de overeenkomst is aangegaan met één specifieke maat. Dan is alleen die ene maat aansprakelijk.

Verzekeren tegen aansprakelijkheid

Iedere zelfstandige ondernemer zou zich moeten verzekeren tegen aansprakelijkheid. Bij een maatschap is het dan aan te bevelen zowel de maatschap als de maten bij dezelfde maatschappij te verzekeren. Dat voorkomt het schuiven met claims als er een keer uitbetaald moet worden. De meeste beroepen die worden uitgevoerd in maatschapsverband kennen trouwens een verplichte aansprakelijkheidsverzekering. De mogelijke schade staat bij die beroepen namelijk in geen verhouding tot de vergoedingen die maten ontvangen.